Pengantar
Carita wayang di kasusastraan Sunda mangrupakeun salah sahiji warisan budaya nu paling penting di Jawa Barat. Iraha mimiti gelarna carita wayang dina kasusastraan Sunda jelaskeun, tulisan ieu bakal ngupayakeun ngajelaskeun babaturan, sejarah, jeung makna carita wayang dina tradisi kasusastraan Sunda.
Babaturan Carita Wayang
Carita wayang mangrupakeun jenis carita anu dipaké dina pertunjukan wayang golek. Biasana, carita wayang diangkat tina carita Panji. Carita Panji mangrupakeun carita romantis nu ngagunakeun pangéndahna, Pangéndahna Panji, anu mangrupakeun pangéndahna carita wayang Sunda.
Carita wayang di Sunda ogé bisa diangkat tina carita Ramayana, Mahabharata, atanapi carita-carita legenda nu sanés. Carita wayang diangkat dina bentuk pupuh, anu mangrupakeun bentuk puisi basa Sunda.
Sejarah Carita Wayang Sunda
Carita wayang di Sunda mangrupakeun bagian tina tradisi wayang Sunda nu geus aya sejak abad ka-12 atanapi ka-13. Carita wayang Sunda biasana dipertunjukan dina acara hajat-hajat adat, misalna pada acara hajat sunatan, hajat kawin, atanapi hajat-hajat sanés.
Carita wayang Sunda ogé geus diasosiasikeun jeung kebudayaan Sunda, ngan sakabeh masyarakat Sunda nuturkeun carita wayang Sunda minangka bagian tina kehidupan sareng ngahormatkeun budaya Sunda.
Makna Carita Wayang
Carita wayang di kasusastraan Sunda ngandung makna nu kompleks. Carita wayang ogé ngajelaskeun pangaruh budaya, nilai-nilai moral, jeung filosofi nu dihayati ku masyarakat Sunda.
Misalna, carita wayang Panji ngajelaskeun kisah percintaan anu penuh hijab jeung nujukeun babaturan kana kahormatan jeung kawatasan. Carita wayang Ramayana jeung Mahabharata ogé ngajelaskeun babaturan kana perang jagat, persaudaraan, jeung konflik nu ngawengku sareng rakyat.
Pemertahanan Carita Wayang Sunda
Ngajaga jeung ngamutahirkeun carita wayang di kasusastraan Sunda mangrupakeun tanggung jawab sakabeh pikeun ngamutahirkeun warisan budaya nu penting ieu. Banyak kalangan seniman Sunda nu ngamutahirkeun carita wayang ku ngadaptasikeun carita-carita wayang kana bentuk-bentuk sinétron, buku, atanapi pangajaran di sekolah.
Pemertahanan carita wayang ogé bisa dilakukeun ku ngadamel pementasan-pementasan wayang Sunda, ngadamel seminar jeung diskusi babaturan carita wayang, atanapi ngadamel festival carita wayang. Dina carita wayang Sunda geus aya aneka macam tataran carita, anu bisa jadi sumber ilmu sareng hiburan.
Kesimpulan
Carita wayang di kasusastraan Sunda mangrupakeun warisan budaya nu penting pikeun masyarakat Sunda. Carita wayang ngajelaskeun babaturan kana sejarah, budaya, jeung nilai-nilai moral nu dihayati ku masyarakat Sunda. Pemertahanan carita wayang ogé penting pikeun ngamutahirkeun warisan budaya ieu, ngadaptasikeun carita-carita wayang kana bentuk-bentuk modern, jeung ngadamel pementasan-pementasan jeung festival carita wayang.